Historie

Het Art Hotel Harlingen heeft een rijk verleden. In 1597 wordt in een proclamatieboek (een boek waarin de verkoop van onroerend goed wordt bijgehouden) voor het eerst gesproken over dit pand aan de Voorstraat 18. In die tijd wordt de havenstad voor de derde keer uitgebreid. De Tachtigjarige Oorlog zorgt ervoor dat er veel mensen, met name doopsgezinden, naar het vrije noorden vluchten. Het pand huisvest naast kooplieden ook kunstverzamelaars, kunstschilders en een kunsthandelaar. Reden genoeg om hen te eren met de naam Art Hotel Harlingen.

Kunstliefhebbers en verzamelaars

Simon Stinstra en Anna Braam

In 1774 kopen de Harlinger Simon Stinstra en zijn steenrijke echtgenote Anna Braam dit ‘voortreffelijk huis en wagenhuis’. Het pand heeft dan een vrije in- en uitgang door een grote steeg met een poort naar de Lanen, de straat die hierachter ligt. Simon is arts, net als zijn vader en ook zijn zoon Gooitjen, die pas elf is als ze het huis betrekken, zal in zijn voetsporen treden. Dochter Isabella trouwt later met een Amsterdamse koopman en verhuist naar de hoofdstad. 

 

Simon en Anna (haar bijnaam is ‘de parel van Harlingen’ vanwege haar enorme rijkdom) houden van kunst en verzamelen door de jaren heen een flinke collectie, die zoon Gooitjen voortzet. Na diens dood wordt de collectie, bestaande uit 218 schilderijen in Amsterdam te koop aangeboden. De veilig neemt maar liefst twee dagen in beslag! 

Een aantal schilderijen uit de collectie van Simon en Anna komt in bekende musea als het Rijksmuseum en het Amsterdam Museum terecht, waar ze tegenwoordig nog steeds te zien zijn.

Kunstschilders en -handelaars

Hendrickus en Nicolaas Baur

Stapte je eind achttiende eeuw bij de Voorstraat 18 naar binnen, dan zou je direct links, op de plek waar nu de bar is, de kunsthandel van Hendrickus Antonius Baur kunnen aantreffen. Hendrickus was een uit Duitsland afkomstige portretschilder en verkocht olieverfschilderijen en pasteltekeningen van kunstenaars uit zijn tijd. 

Zelf schilderij hij ook, er zijn diverse portretten van achttiende eeuwse notabelen bewaard gebleven, die zich door hem lieten portretteren. In museum het Hannemahuis hangt het portret dat hij schilderde van Jan Hannema boven de trap. Het familieportret van een onbekende familie schilderde hij in 1798. Ook dit is in het Hannemahuis te bewonderen. Ook die van zijn eigen zoon Nicolaas.

Nicolaas, geboren en getogen in Harlingen, groeide op tussen de schilderijen, kreeg schilderles van zijn vader en overtrof hem al snel in talent. Hij begon als behangselschilder, maar toen dat uit de mode raakte, schakelde hij over op stads- en zeezichten. En met succes! 

De straten en havens van Harlingen waren een geliefd onderwerp en je kon Nicolaas regelmatig schilderend aantreffen als je in die jaren door Harlingen liep. In 1788 bijvoorbeeld, zat de toen 20-jarige Nicolaas aan de Voorstraat, vlakbij zijn ouderlijk huis te werken aan een olieverf doek. Hij schilderde alles wat hij zag: de toren van het Raadhuis, de huizen met de fraaie klok- en trapgevels, de bruggen en de gracht. De was die hing te drogen, een officier en een aantal grenadiers van het Staatse leger en een dame met een zonnehoed… Het schilderij is tegenwoordig te zien in museum het Hannemahuis.

Voorstraat bij de Raadhuistoren te Harlingen in 1788 – Nicolaas Baur
Behalve nog zo’n twintig andere werken, vind je hier ook de twee fraaie pasteltekeningen van Nicolaas Baur, die het Hannemahuis in 2023 aankocht. Nicolaas maakte ze toen hij pas zeventien jaar oud was. De ene tekening stelt de Buitenhaven in de winter voor, met schaatsers en een bakslee, de andere de havenmonding van Harlingen, met wachthuisjes voor passagiers, de havenpoort en de vuurtoren.
 
Het wintergezicht op de Harlinger buitenhaven in 1784 – Nicolaas Baur
 
De tekening van de monding van de Harlinger haven bij ruig weer in 1784 – Nicolaas Baur
 
Eén van de meest bekende werken van Nicolaas Baur is de ‘Schaatswedstijd voor vrouwen op de stadsgracht in Leeuwarden’ uit 1809. De schaatswedstrijd, waaraan 64 ongetrouwde vrouwen deelnemen, doet in die tijd veel stof opwaaien, omdat het om voor vrouwen ‘zonderling en verderfelijk’ gedrag zou gaan. Nicolaas schildert het tafereel en tegenwoordig hangt het werk in het Rijksmuseum in Amsterdam.
 
Gezicht op de Westersingel te Leeuwarden met hardrijderij voor vrouwen in 1809 – Nicolaas Baur
 
Al in zijn eigen tijd werd Nicolaas Baur beschouwd als één van de beste zeeschilders en hij genoot een grote bekendheid. In 1808 kocht koning Lodewijk Napoleon zelfs twee van zijn werken, die nu deel uitmaken van de collectie van het Rijksmuseum. Nicolaas nam regelmatig deel aan verschillende tentoonstellingen die door het Koninklijk Instituut in Amsterdam werden georganiseerd, was lid van de Vierde Klasse van het Koninklijk Instituut en honorair lid van de Academie voor Schone kunsten in Brussel. Nicolaas Baur werd slechts 52 jaar en overleed in 1820 in het pand aan Voorstraat 18.
“Ik zal alles aanwenden om mij verder te perfectioneeren […] om de Hollandse school weeder in haar oude luister te herstellen.”
Nicolaas Baur na het winnen van een prijs tijdens de eerste Tentoonstelling van Levende Meesters in 1808.
“Zijn roem als schilder in ’t algemeen, maar bijzonder in het vak van stille en woelende waters, was reeds in de verscheiden jaren gevestigd, doch handhaafde zich steeds meer en meer, getuigen daarvan waren de op de onderscheidene tentoonstellingen uitstekende fraaije voortbrengselen zijner kunstrijken hand.”
Overlijdensbericht van Nicolaas Baur in de Algemeene Konst- en Letterbode van 1820
Close
Art Hotel Harlingen

Voorstraat 18, 8861BK
Harlingen, Nederland

Contact Info
© Copyright 2024 | Art Hotel Harlingen
Deze website maakt gebruik van cookies Wij maken gebruik van cookies en vergelijkbare technologieën om het gebruik van deze website voor jou zo optimaal mogelijk te maken. Essentiële cookies zijn nodig voor de werking van de website. Functionele cookies maken de werking zo optimaal mogelijk. Klik op akkoord om alle cookies te accepteren. Wil je liever geen functionele cookies, klik dan op aangepast.
Close